Türkiye'de uzun süredir gündemde olan sokak köpekleri ve saldırılarına karşı yasal düzenleme hazırlıkları devam ederken, vatandaşlar sokakların güvenli olmasını talep ediyor. Son yıllarda artan köpek popülasyonu, sokaklarda, parklarda ve diğer kamu alanlarında saldırı riskini de beraberinde getiriyor.
Artan Köpek Popülasyonu ve Saldırı İstatistikleri
Güvenli Sokaklar ve Yaşam Hakkını Savunma Derneği (GÜSODER) tarafından hazırlanan "Başıboş Köpek Sorunu Raporu"na göre, Türkiye'de yaklaşık 5 milyon sahipsiz köpek bulunuyor. Bu köpekler, doğrudan veya dolaylı olarak insanların ölümüne ve yaralanmasına neden oluyor. Raporda, köpek popülasyonunun üstel olarak arttığı, her dişi ve erkek köpeğin bir yıl sonunda 16 yavru doğurduğu ve bu sayıların yıllara göre katlanarak arttığı belirtiliyor.
Saldırılar ve Sağlık Sorunları
Son 2 yılda, köpek saldırıları nedeniyle Türkiye'de 50'si çocuk, 107 kişi hayatını kaybetti. Sağlık Bakanlığı Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü verilerine göre, 2023'te Türkiye'de kuduz riskli temas sayısı 438 bine ulaştı. Ayrıca, köpek dışkısından bulaşan ve ciddi cerrahi maliyetlere neden olan "kist hidatik" hastalığı 2005-2019 arasında 8,8 kat arttı. Türkiye, Dünya Sağlık Örgütü'nün (DSÖ) "Kuduz Riskli Temasın Yüksek Olduğu Ülkeler" ve "Kist Hidatik Tehlikesinin Yüksek Olduğu Ülkeler" haritasında "yüksek tehlike" kategorisinde yer alıyor.
Uluslararası Uyarılar ve İç Güvenlik Anketi
ABD, İngiltere, Fransa, Almanya, Hollanda, Japonya gibi ülkeler, vatandaşlarına Türkiye'ye seyahat ederken "saldırgan başıboş köpekler" ve "kuduz" riski konusunda uyarılarda bulunuyor. İçişleri Bakanlığı İç Güvenlik ve Strateji Başkanlığı'nın 2022'de yaptığı ankete göre, ankete katılanların yüzde 13,6'sı kendisinin, yüzde 26,9'u ise bir yakınının sokak hayvanı saldırısına uğradığını belirtti.
{inAds}
Nüfus Artışı ve Yasal Düzenlemeler
GÜSODER İstanbul Temsilcisi Dr. Ercan Özçelik, 5199 sayılı Hayvanları Koruma Kanunu'nun 2004'te yürürlüğe girmesiyle belediyelerin hayvan nüfusunu kontrol etme çalışmalarının durduğunu ve bu durumun hayvanların kontrolsüz şekilde üremelerine neden olduğunu belirtti. Özçelik, köpeklerin üreme hızının ve popülasyon artışının sokak hayvanlarının insanlarla ve yaban hayvanlarıyla olumsuz etkileşimlerini artırdığını ifade etti.
Çözüm Önerileri ve Acil Önlemler
Özçelik, sokak hayvanlarının kontrolsüz üremesinin ve saldırılarının önlenmesi için acil çözüm bulunması gerektiğini vurguladı. Özçelik, "Sokaklardan başıboş köpeklerin acilen toplanması gerekiyor. Bu köpeklerin toplanmasından sonra yerel yönetimlerin ve devletin çeşitli çözüm yöntemleri uygulaması gerekli" dedi. Ayrıca, insanların sağlıklı ve güvenli bir çevrede yaşama hakkının korunması gerektiğini belirtti.
Uluslararası Standartlara Uyum
Türkiye'nin Avrupa Ev Hayvanlarını Koruma Sözleşmesi'ni imzaladığını ancak sözleşmenin başıboş hayvan nüfus kontrolüyle ilgili hükümlerini uygulamadığını belirten Özçelik, mevcut yasanın hayvanların sokaklarda yaşamasını normal gördüğünü ve bu durumun büyük bir problem yarattığını ifade etti. Özçelik, "Başıboş hayvanların resmileştirilmesi, sağlık ve güvenlik açısından büyük bir tehlike oluşturuyor" dedi.
Kamuoyu ve Devletin Sorumluluğu
Özçelik, dernek olarak hazırladıkları raporları devlet yöneticilerine sunduklarını ve anayasal olarak sağlıklı ve güvenli sokaklarda yaşama hakkını talep ettiklerini belirtti. Türkiye'nin kuduz riski yüksek tek Avrupa ülkesi olduğunu vurgulayan Özçelik, "Bu durumdan utanç duyuyoruz ve acilen çözüm bulunması gerektiğine inanıyoruz" dedi.
Sonuç
Sokak köpeklerinin artan nüfusu ve saldırıları, Türkiye'de ciddi bir güvenlik ve sağlık sorunu yaratıyor. Vatandaşlar, yetkililerden acil ve etkili çözümler bekliyor. Başıboş köpeklerin toplanması ve kontrol altına alınması, sokakların ve kamu alanlarının güvenliğini sağlamak için öncelikli adım olarak görülüyor. Devletin, bu sorunun çözümünde kararlı ve etkili adımlar atarak vatandaşların güvenliğini sağlaması bekleniyor.
